Stanowisko przyjęte na Konwencie Burmistrzów i Wójtów ŚZGiP

Konwent Burmistrzów i Wójtów Sląskiego Związku Gmin i Powiatów odbył się w Kaletach w miniony piątek. Jednym z istotnych jego punktów było przyjęcie stanowiska odnoszącego się do wdrażania narodowego programu przebudowy dróg lokalnych. Stanowisko to było konsultowane także w myszkowskim Starostwie Powiatowym.

Przypomnijmy, że dotyczy ono również projektów drogowych złożonych przez Powiat Myszkowski.
Otóż na liście rankingowej Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych wnioski dotyczące dróg Cynków-Wojsławice oraz Bory zajmują obecnie miejsca 24 i 26.
Wnioski te zostały złożone w ubiegłym roku w trakcie naboru wrześniowego. Dofinansowanie zostało ustalone w wysokości 30% kosztów inwestycji. Wnioski na obie drogi w Powiecie Myszkowskim znalazły się znacznie wyżej na liście i kwalifikowały się do dofinansowania.
Niestety w połowie listopada nadeszła niespodziewana informacja o zmianie uchwały Rady Ministrów w sprawie Programu Odbudowy Dróg. Zakres dofinansowania dla samorządów został nagle zwiększony do 50%. Na dodatek ogólna pula przeznaczona na pomoc uległa zmniejszeniu. W związku z tym zmniejszyła się liczba samorządów, które mogły skorzystać z dofinansowania.
Ponadto otwarto możliwość składania wniosków przez kolejne samorządy w ramach tzw. naboru uzupełniającego. Drugi nabór spowodował naniesienie na listę kolejnych wnioskodawców. Wnioski Powiatu Myszkowskiego, podobnie jak wszystkie inne złożone w trakcie naboru wrześniowego, nie mogły już ulec zmianom. W efekcie wnioski przesunęły się na 24 i 26 miejsce.
Dla Powiatu Myszkowskiego jest to sytuacja niekorzystna.

Poniżej przedstawiamy stanowisko Konwentu:

Stanowisko
przyjęte na Konwencie Burmistrzów i Wójtów
Śląskiego Związku Gmin i Powiatów
z dnia 1 lutego 2013 roku

w sprawie sposobu i trybu wdrażania Narodowego programu przebudowy dróg lokalnych – Etap II Bezpieczeństwo – Dostępność – Rozwój

Zgromadzenie Ogólne Śląskiego Związku Gmin i Powiatów wyraża zdecydowany sprzeciw wobec sytuacji, jaka zaistniała w związku z wdrażaniem Narodowego programu przebudowy dróg lokalnych – Etap II Bezpieczeństwo – Dostępność – Rozwój. Z wysoce niestosowaną
i szkodliwą uważamy zmianę zasad finansowania programu i wprowadzanie dodatkowych naborów uzupełniających w trakcie już trwającego konkursu. Praktyka ta jest mocno krzywdząca i podważa zaufanie samorządów powiatowych i gminnych w stosunku do działań Rady Ministrów. Komplikuje planowanie budżetowe i niweczy działania podjęte przez j.s.t. w kierunku przebudowy dróg lokalnych.

Gminy i Powiaty najbardziej zainteresowane programem i przygotowane do wdrażania zadań z zakresu przebudowy dróg złożyły wniosek w konkursie do końca września 2012 roku planując wykonanie zadania w roku 2013r. Po rozstrzygnięciu konkursu okazało się, iż pula środków w województwie śląskim wystarczy dla wszystkich, którzy złożyli aplikacje
w terminie. Szereg gmin i powiatów, które znalazły się na pierwszej liście rankingowej do dofinansowania w ciągu ostatnich trzech miesięcy podjęło stosowane i zawansowane działania w celu realizacji zadań. Odpowiednie zapisy znalazły się w budżetach, przystąpiono do wykupu terenów, poinformowano mieszkańców o uzyskanym dofinansowaniu.

Tymczasem uchwalone przez Radę Ministrów zmiany, polegające na zmniejszeniu o połowę puli środków przeznaczonych na dotacje w ramach Programu, przy jednoczesnym zwiększeniu poziomu dotacji do wysokości 50% wartości zadania podjęte w uchwale Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2012 roku sprawiły, iż znaczna część gmin i powiatów utraciła dofinansowanie, chociaż spełniła wszystkie wymagania konkursowe i postępowała zgodnie z zaleceniami wynikającymi z narodowego programu.

Ostateczna lista rankingowa gmin i powiatów w województwie śląskim, które zakwalifikowały się do skorzystania z dofinansowania w ramach narodowego programu, została opublikowana w dniu 15 stycznia 2013 roku i obejmuje wnioski złożone w naborze trwającym do 30 września 2012 r. jak i naborze uzupełniającym, trwającym do 20 grudnia 2012 roku

Zaskoczenie w samorządach było olbrzymie po ukazaniu się drugiej i ostatecznej listy rankingowej, ponieważ zmiana zasad finansowania programu w 2013 roku, w związku z uchwałą Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2012 roku zmieniającą uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Narodowy program przebudowy dróg lokalnych - Etap II Bezpieczeństwo - Dostępność – Rozwój” sprawiła, iż ponad 2/3 zgłoszonych zadań inwestycyjnych na drogach gminnych i powiatowych nie otrzyma dofinansowania.

Uchwalone przez Radę Ministrów zmiany, polegające na zmniejszeniu o połowę puli środków przeznaczonych na dotacje w ramach Programu, przy jednoczesnym zwiększeniu poziomu dotacji do wysokości 50% wartości zadania, uderzają przede wszystkim w te samorządy, które znalazły się na wysokich pozycjach listy rankingowej, jednakże tuż poza dostępną alokacją. Decyzja rządu zmniejszająca o połowę kwotę dotacji i zmieniająca poziom dofinansowania już w czasie trwania konkursu, po ogłoszeniu wstępnych list spowodowała, iż wiele samorządów utraciło szansę na otrzymanie dofinansowania z programu, w tym m.in. Gminy Myszków, Koziegłowy, Kłomnice, Knurów, Psary, Jaworzno, Lelów, Żarki. Na zagrożonej pozycji znalazły się również powiaty m.in.: bieruńsko-lędziński, bielski, gliwicki, myszkowski.

Od lat samorządy są przyzwyczajane przez stronę rządową do faktu, iż otrzymują nowe obowiązki, a nie otrzymują na ich realizację środków finansowych. Z wielką przykrością samorządowcy przyjęli kolejny cios ze strony Rady Ministrów. W ramach wdrażania sztandarowego programu rządowego zmiana zasad dofinansowania i nabór uzupełniający sprawiły, iż ponad 2/3 zgłoszonych zadań inwestycyjnych przez na drogach gminnych i powiatowych w województwie śląskim nie otrzyma dofinansowania. Jest to dalece szkodliwa sytuacja, stawiająca szereg gmin i powiatów w bardzo trudnym położeniu. Działanie Rady Ministrów podważają autorytet Państwa, budzą niepokój mieszkańców najbardziej zainteresowanych realizacją inwestycji z zakresu modernizacji dróg lokalnych.

Niezrozumiałe pozostaje uzasadnienie przedstawione przez Radę Ministrów do uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Narodowy program przebudowy dróg lokalnych - Etap II Bezpieczeństwo - Dostępność – Rozwój”, w którym to uzasadnieniu znalazł się zapis: „(…) Celem proponowanej zmiany jest zapewnienie pełnego wykorzystania środków budżetu państwa, przeznaczonych na dotacje celowe w latach 2013-2015, dzięki korzystniejszym dla beneficjentów zasadom dofinansowania zadań z budżetu państwa, które stymulować będą zwiększenie uczestnictwa w programie jednostek samorządu terytorialnego, w tym jednostek o słabszym potencjale inwestycyjnym. (…)”.

Zmiana zasad spowodowała sytuację odwrotną. Zwiększenie procentowego udziału dotacji z budżetu państwa w finansowaniu zadań, przy jednoczesnym zmniejszeniu o połowę łącznej kwoty wydatków z rezerwy celowej budżetu państwa na realizację programu w 2013 roku z pewnością nie wpłynie na zwiększenie uczestnictwa
w programie jednostek samorządu terytorialnego. Wprowadzona zmiana wywoła przeciwny skutek, wsparciem zostanie objęta mniejsza liczba zadań.

Tak kontrowersyjne działania Rady Ministrów w żadnym wypadku nie pomagają gminom
i powiatom, które bez wsparcia finansowego w ramach programu nie są w stanie zrealizować zaplanowanych zadań.

Na skróty